KKYDP Proje danışmanlığı
Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı, kırsal alanda ekonomik ve sosyal gelişmeyi sağlamak için, gerçek ve tüzel kişilerin ekonomik faaliyete yönelik, öz sermayeye dayalı projeli yatırımlarını teşvik etmek amacıyla hibe desteği verilmesini sağlayan, T.C Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından fonlanan bir kırsal kalkınma programıdır.
Tarımsal faaliyetler için geliştirilen yeni teknolojilerin üreticiler tarafından kullanımını yaygınlaştırarak; daha kaliteli ve pazar isteklerine uygun üretim yapılmasını sağlamak, zor şartlarda ve bedenen çalışan üreticilerimizin işlerini kolaylaştırmak ve üretim maliyetlerini düşürerek uluslararası düzeyde rekabet edebilir bir düzeye getirmek için yapılan yatırımlar Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından desteklenmektedir.
Ekonomik yatırımlar için bireysel olarak kimler başvurabilir?
Kırsal kesimde yaşayan, tarımsal üretim yapan ve küçük ölçekli iş alanlarında faaliyet gösteren, bakanlığımızın oluşturduğu çiftçi kayıt sistemine veya diğer kayıt sistemlerine kayıtlı işiler başvurabilir.
Ekonomik yatırımlar için kimler grup olarak başvurabilir?
Program illerinde kurulmuş, Tarım Bakanlığı’nın oluşturmuş olduğu çiftçi kayıt sistemi veya diğer kayıt sistemlerine kayıt olmuş olan tüzel kişiler, yani; şirketler, vakıflar, tarımsal amaçlı kooperatif, birlik ve üretici birlikleri başvurabilir.
Konularına göre 81 ilde ve kısmen 39 ** ilde uygulanacak olan Tarıma Dayalı Kırsal Kalkınma Destekleri Hibeye esas proje tutarının %50’sine hibe yoluyla destek verilecektir. Diğer %50’si oranındaki tutarı da başvuru sahipleri temin etmekle yükümlü olacaklardır. Programın konuları, Hibeye esas proje tutarları, desteklenecek illerin özet bilgileri aşağıda verilmiştir.
YATIRIM KONULARI, HİBEYE ESAS PROJE TUTARLARI VE UYGULAMA İLLERİ
*Yaş meyve sebze tasnif, paketleme ve depolama yatırımları: Yaş meyve sebzenin tasnifi (boy, renk vb.) paketlenmesi (yıkanmış, yıkanmamış, dondurulmuş, dondurulmamış) ve soğuk hava deposunda depolanması proseslerinin tamamını sağlayan yatırımı ifade eder. Örneğin, domatesin boylanarak paketlenip soğuk hava deposunda saklanmasını sağlayan tesis bu yatırım adı altında ifade edilir. Ancak, domatesin suyunun çıkartılması, kurutulması, salça yapılması, doğranması gibi işlemlere tabi tutulması halinde bu kapsamda değerlendirilmez, BÜİ kapsamında değerlendirilir.
**39 İl IPARD II Uygulamalarının Dışında Kalan İllerdir.
Bu iller;
Adana, Adıyaman, Antalya, Artvin, Bilecik, Bingöl, Bitlis, Bolu, Edirne, Eskişehir, Gaziantep, Gümüşhane, Hakkari, İstanbul, İzmir, Kayseri, Kırklareli, Kırşehir, Kocaeli, Muğla, Niğde, Rize, Sakarya, Siirt, Sinop, Tekirdağ, Tunceli, Zonguldak, Bayburt, Kırıkkale, Batman, Şırnak, Bartın, Iğdır, Yalova, Karabük, Kilis, Osmaniye ve Düzce
Tarımsal faaliyetler için geliştirilen yeni teknolojilerin üreticiler tarafından kullanımını yaygınlaştırarak; daha kaliteli ve pazar isteklerine uygun üretim yapılmasını sağlamak, zor şartlarda ve bedenen çalışan üreticilerimizin işlerini kolaylaştırmak ve üretim maliyetlerini düşürerek uluslararası düzeyde rekabet edebilir bir düzeye getirmek için yapılan yatırımlar Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından desteklenmektedir.
Ekonomik yatırımlar için bireysel olarak kimler başvurabilir?
Kırsal kesimde yaşayan, tarımsal üretim yapan ve küçük ölçekli iş alanlarında faaliyet gösteren, bakanlığımızın oluşturduğu çiftçi kayıt sistemine veya diğer kayıt sistemlerine kayıtlı işiler başvurabilir.
Ekonomik yatırımlar için kimler grup olarak başvurabilir?
Program illerinde kurulmuş, Tarım Bakanlığı’nın oluşturmuş olduğu çiftçi kayıt sistemi veya diğer kayıt sistemlerine kayıt olmuş olan tüzel kişiler, yani; şirketler, vakıflar, tarımsal amaçlı kooperatif, birlik ve üretici birlikleri başvurabilir.
Konularına göre 81 ilde ve kısmen 39 ** ilde uygulanacak olan Tarıma Dayalı Kırsal Kalkınma Destekleri Hibeye esas proje tutarının %50’sine hibe yoluyla destek verilecektir. Diğer %50’si oranındaki tutarı da başvuru sahipleri temin etmekle yükümlü olacaklardır. Programın konuları, Hibeye esas proje tutarları, desteklenecek illerin özet bilgileri aşağıda verilmiştir.
YATIRIM KONULARI, HİBEYE ESAS PROJE TUTARLARI VE UYGULAMA İLLERİ
*Yaş meyve sebze tasnif, paketleme ve depolama yatırımları: Yaş meyve sebzenin tasnifi (boy, renk vb.) paketlenmesi (yıkanmış, yıkanmamış, dondurulmuş, dondurulmamış) ve soğuk hava deposunda depolanması proseslerinin tamamını sağlayan yatırımı ifade eder. Örneğin, domatesin boylanarak paketlenip soğuk hava deposunda saklanmasını sağlayan tesis bu yatırım adı altında ifade edilir. Ancak, domatesin suyunun çıkartılması, kurutulması, salça yapılması, doğranması gibi işlemlere tabi tutulması halinde bu kapsamda değerlendirilmez, BÜİ kapsamında değerlendirilir.
**39 İl IPARD II Uygulamalarının Dışında Kalan İllerdir.
Bu iller;
Adana, Adıyaman, Antalya, Artvin, Bilecik, Bingöl, Bitlis, Bolu, Edirne, Eskişehir, Gaziantep, Gümüşhane, Hakkari, İstanbul, İzmir, Kayseri, Kırklareli, Kırşehir, Kocaeli, Muğla, Niğde, Rize, Sakarya, Siirt, Sinop, Tekirdağ, Tunceli, Zonguldak, Bayburt, Kırıkkale, Batman, Şırnak, Bartın, Iğdır, Yalova, Karabük, Kilis, Osmaniye ve Düzce.
TKDK Proje Hazırlama Danışmanlığı
IPARD, Avrupa Birliği tarafından aday ve potansiyel aday ülkelere destek vermek amacıyla oluşturulan, Katılım Öncesi Yardım Aracı’nın Kırsal Kalkınma bileşenidir. “Kalkınma, öncelikle kırsalda başlamalı” fikri ile Avrupa Birliği’ne aday olan ülkelerin, kırsal kesimin uğraş alanı olan tarım, hayvancılık ve turizm alanlarında hibe destekleri verilmektedir. Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı olarak Türkiye’de proje kabul, değerlendirme, kontrol ve ödeme işlerinin tamamı için Avrupa Birliği akredite kuruluşu olan kurum, Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı olarak çalışan Tarım Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) dur. 25 Şubat 2008 tarihinde Avrupa Komisyonunca onaylanan Kırsal Kalkınma Programı (IPARD projesi) ; Türkiye’nin Avrupa Birliğine katılmasından önceki süreçteki öncelikli ihtiyaçları dikkate alınarak, sürdürülebilir kalkınma sağlamak için, işletmeleri AB standartlarına yükseltmeyi amaçlamaktadır.
TKDK IPARD Programı Kapsamında çeşitli konular desteklenmektedir. Bunlar;
- Süt Üreten Tarımsal İşletmeler
- Kırmızı Et Üreten Tarımsal İşletmeler
- Kanatlı Eti Üreten Tarımsal İşletmeler
- Yumurta Üreten Tarımsal İşletmeler
- Süt ve Süt Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması
- Kırmızı Et ve Et Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması
- Kanatlı Eti ve Et Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması
- Su Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması
- Meyve ve Sebze Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması
- Soğuk Hava Depolarının Yapımı
- Bitkisel Üretimin Çeşitlendirilmesi ve Bitkisel Ürünleri İşlenmesi ve Paketlenmesi
- Arıcılık ve Arı Ürünlerinin üretimi, İşlenmesi ve Pazarlanması
- Tıbbi ve Aromatik Bitki Yetiştiriciliği
- Süs Bitkileri ve Çiçek Soğanı Yetiştiriciliği
- Fide ve Fidan Yetiştiriciliği
- Mantar ve Misel Yetiştiriciliği
- Zanaatkarlık ve Katma Değerli Ürünler
- Kırsal Turizm ve Rekreasyon Faaliyetleri
- Su Ürünleri Yetiştiriciliği
- Makine Parkları
- Yenilenebilir Enerji Yatırımları
Yukarıdaki başlıklar ile ilgili projeler için hibe destek oranları % 40 ile % 70 arasında değişmektedir. IPARD projeleri ile yapılan yatırımlarda Katma Değer Vergisi (KDV), Özel Tüketim Vergisi (ÖTV), Gümrük Vergisi, İthalat vergileri ile benzer harç ve vergi muafiyetlerinden yararlanılmaktadır. Dağlık alanlarda ve kadınların öncülüğünde yapılan projeler öncelikli olarak değerlendirilmektedir.
Yapılacak projenin uygun harcama kalemleri; yapım işleri, makine ekipman alımı, hizmet alımı ve görünürlük harcamaları şeklindedir. Ayrıca işletmenin kendi tüketimini karşılayacak yenilenebilir enerji üretimi için de destek verilmektedir.
Proje Arazisi
Proje, uygulaması yapılacak arazi seçimi için en önemli kural, inşaat ruhsatı verecek kurum (Büyükşehir Belediyesi kapsamındaki yerler için Büyükşehir Belediyesi, Büyükşehir kapsamında olmayan yerler için İl Özel İdaresi ya da belediye mücavir alanı sınırında bulunan araziler için bağlı bulunduğu Belediye) kriterlerine uygun olmakla beraber, uygulanacak projenin kapsamına yeterli alana sahip olmalıdır. Ayrıca proje uygulanacak arazi, proje sahibi mülkiyetinde ya da üst kullanım hakkı ile birlikte en az 7 yıllık kiralanarak uygulanabilmektedir.
Desteklenen İller
TKDK IPARD programı ülke genelinde kapsama alanını sürekli olarak genişletmekte olup şu anda 42 ilde faaliyet göstermektedir.
Afyonkarahisar, Ağrı, Aksaray, Amasya, Ankara, Ardahan, Aydın, Balıkesir, Burdur, Bursa, Çanakkale, Çankırı, Çorum, Denizli, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Giresun, Hatay, Isparta, Kahramanmaraş, Karaman, Kars, Kastamonu, Konya, Kütahya, Malatya, Manisa, Mardin, Mersin, Muş, Nevşehir, Ordu, Samsun, Sivas, Şanlıurfa, Tokat, Trabzon, Uşak, Van, Yozgat.
İllerini kapsamakta olup bu iller ile bağlı ilçe ve köylerindeki kırsal ve dağlık alanlar dahilindeki projeler ile yatırımlara destek sağlamaktadır.
Proje Süresi
Destekten yararlanan işletmelerin 5 yıllık süre zarfında faal vaziyette sürdürülmeleri zorunludur. Bu süre sonuna kadar proje kapsamındaki tesis, proje sahibi tarafından işletilmesi zorunlu olup satışı ve devri yapılamaz.
Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu ile Kredi Protokolü İmzalayan Kooperatif ve Bankalar
TKDK ile aşağıda belirtilen kurumlar arasında IPARD Programının desteklenmesi için protokol imzalanmıştır. Proje için kullanılacak olan kredi niyet mektubunu, söz konusu bankaların herhangi birinden temin etmek mümkündür.
Protokol İmzalayan Bankalar;
Aktif Yatırım Bankası A.Ş. Albaraka Türk Katılım Bankası, Alternatif Bank A.Ş. Anadolu Bank A.Ş. Burgan Bank A.Ş. Deniz Bank A.Ş. Fiba Banka A.Ş. Finans Bank A.Ş. Kuveyt Türk Katılım Bankası A.Ş. Şeker Bank T.A.Ş. T.C. Zirarat Bankası A.Ş. Türk Ekonomi Bankası A.Ş. Türkiye Finans Katılım Bankası A.Ş. Türkiye Garanti Bankası A.Ş. Türkiye Halk Bankası A.Ş. Türkiye İş Bankası A.Ş. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. Vakıf Katılım Bankası A.Ş. Ziraat Katılım Bankası A.Ş.
Protokol İmzalayan Kooperatif;
Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği Genel Müdürlüğü
Ayrıca hibe desteklerinden faydalanmak isteyen KOBİ ler için ise “Kredi Garanti Fonu” uygulanmaya konulmuştur.
TKDK IPARD Proje Danışmanlık Destek Kredi Hibe hizmetleri hakkında birçok bilgiyi diğer sayfalarımızda bulabileceğiniz gibi daha detaylı bilgi almak isteyen girişimciler, GENÇ GRUP DANIŞMANLIK PROJE OFİSİ iletişime geçerek her türlü bilgi, belgeye ulaşabileceklerdir
Kalkınma Ajansı Proje Hazırlama Danışmanlığı
Kalkınma ajansı proje hazırlama
KOSGEP Proje Hazırlama Danışmanlığı
KOSGEB tarafından KOBİ kapsamındaki firmalara, çeşitli konularda ve proje konusuna veya başvuru sahibinin tüzel kişiliğine göre değişen miktarlarda destekler verilmektedir.
Söz konusu desteklerden faydalanmak için firmamızla irtibata geçerek:
● proje ön fizibilite çalışması,
● proje müracaatı,
● proje yapımı ve takibi,
● online sisteme girme ve sonuçlandırma,
● her türlü belge ve dökümanların hazırlanması konularında destek alabilirsiniz.
Dahilde İşlem Belgesi Hazırlama Danışmanlığı
Dahilde İşleme İzin Belgesi, ihraç ürününün elde edilmesinde kullanılan girdilerin gümrük muafiyeti, kdv muafiyeti ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmaksızın ithal edilmesini ve yerli alımını sağlayan Ticaret Bakanlığı tarafından düzenlenen belgedir.
Gümrük Muafiyetleri
– İthalatta Gümrük Vergisi
– Anti Damping Vergisi
– Ek Mali Yükümlülük
– KDV Muafiyeti
– KKDF İstisnası
– Vergi, Resim ve Harç İstisnası
Ticaret Politikası Önlemleri
– Gözetim V.b.
– Anti-damping
– Sübvansiyon
Dahilde İşleme İzin Belgesi Alım Şartları
– Kapasite raporu sahibi imalatçılar,
– Dış ticaret sermaye şirketleri,
– Sektörel dış ticaret şirketleri,
– Sermayesinin en az %51’i imalatçıya ait olması kaydıyla ihracatçılar için DİİB düzenlenir.
DAHİLDE İŞLEM İSİN BELGES İÇİN GEREKLİ EVRAKLAR
Belgeler Elektronik ortamda verildiği için, öncelikle yetki alımı gerekir.
1-Ticaret Sicil Gazetesi (kuruluş, kuruluştan sonraki adres ve unvan değişikliği gazeteleri ve son yayımlanan gazete) – Ticaret Odası onaylı orj.
2-İmza Sirküleri – noter onaylı
3-Firmaya ait Vergi Mükellefiyet Yazısı – vergi dairesinden orijinal
4-Taahhütname – noterden, asıl (örnekleri aşağıda)
5-İhraç edilecek mamulün üretimi ile ilgili Kapasite Raporu – Sanayi odası onaylı
6-Firma Tanımlama Formu (örneği aşağıda)
7-İhracatçı Birliği üyesi olunduğuna dair belge
8- 12 Aylık SGK Tahakkuk Fişleri ve Tablo Dökümü – fotk (örneği ekte)
9- Fabrikaya ait Son 6 aylık elektrik faturaları – fotk
10-Fabrika Kiralık ise Kira Sözleşmesi (orijinal 1 nüsha)
11-Var ise OKS Belgesi
Detaylı bilgi almak için dahilde işleme ekibimize danışabilirsiniz.
Fizibilite Raporu Hazırlama Danışmanlığı
FİZİBİLİTE NEDİR?
Türkçede yapılabilirlik olarak bilinen bu terim, daha ziyade “FİZİBİLİTE ETÜDÜ” olarak kullanılır. Fonların ve imkanların kullanımını gerektiren hemen her yerde, gelecekte kazanç getirecek bir işe kalkışıldığında, söz konusu olacak yatırımın değer olup olmadığını, ne ölçüde karlı olabileceğini ortaya koymak için yatırım projesi ile ilgili önemli bütün hususların değerlendirilmesine ihtiyaç duyulur.
Bu yüzden bir proje için yatırım kararı alınmadan önce teknik, ekonomik, finansal ve yasal araştırmaların yapılması gerekmektedir. Yapılan bu araştırmalar neticesinde, projenin karlı ve yararlı olup olmayacağını ortaya koymak için fizibilite raporu hazırlanmaktadır. Fizibilite raporu kapsamında, projenin zayıf, güçlü yönleri ile sunduğu fırsatlar ve karşılaşılabilecek tehditler göz önüne serilerek projeye ait fayda-maliyet analizleri yapılmaktadır.
Projelerin yapılabilirliğinin anlaşılması amacıyla hazırlanan fizibilite raporları, DAP Proje Danışmanlığın konusunda uzman mühendis ve iktisatçıları tarafından hazırlanmaktadır.
Firmamız tarafından hazırlanan fizibilite raporlarında aşağıda belirtilen konularda rapor hazırlanmakta olup; işin kapsamı, büyüklüğü ve niteliğine göre de çalışmanın alanı daralabilir veya genişleyebilir.
SUNULAN HİZMETLER
Fizibilite raporu hazırlanması kapsamında sunulan hizmetler aşağıda verilmiştir:
-Yatırımcı hakkında genel bilgiler
-Üretilmesi düşünülen mal ve hizmetlerin tanıtımı
-Pazar araştırması
-Kuruluş yeri seçimi
-Kapasite seçimi
-Üretim teknolojisi seçimi
-Makine ve teçhizat seçimi
-Üretim için gerekli hammadde, malzeme temin olanakları ve olası fiyatlar
-Yakıt ve enerji ihtiyacı, temin olanakları ve alış fiyatları
-İşgücü ihtiyacı, nitelikleri, temin imkanı ve ücretleri
-Finansman planı ve yatırım harcamalarının yıllara dağılımı
-Projenin yatırım uygulama planı
-Üretim maliyet tahminleri
-Mali projeksiyonlar (yatırımın ekonomik ömrü boyunca sağlayacağı maddi fayda)
-Projenin gerçekleşmesi ile milli ekonomiye sağlanacak faydalar
Yatırım Teşvik Proje Hazırlama Danışmanlığı
Yatırım Projeleri Nasıl Hazırlanır?
PROJE KAVRAMLARI
Proje: Bir plan çerçevesinde, belli bir zaman döneminde belirli kaynaklarla diğerlerinden bağımsız olarak gerçekleştirilebilecek, birbiri ile doğrudan ilişkili faaliyetler kümesine proje adı verilmektedir.
Proje çeşitleri aşağıdaki şekilde sıralanabilir:
1. Yeni Yatırım Projesi: Tamamıyla yeni bir tesis kurmak amacıyla gerçekleştirilen projedir.
2. Yenileme Yatırım Projeleri: Mevcut ve işleyen sisteme ilişkin üretim araçları yıpranmışsa ve yeni teknoloji ile değiştirilmesine ihtiyaç duyuluyorsa yenileme yatırım projesine ihtiyaç vardır.
3. Tamamlama-Genişletme (Tevsi) Yatırım Projeleri: Mevcut bir tesisin üretim kapasitesini arttırmak için yürütülen yatırım projeleridir.
4. Modernleştirme ya da Modernizasyon Yatırım Projeleri: Mevcut tesise,araç -gereç ve makinelerde yıpranma olmamasına karşın uygulanan teknolojinin eski olması dolayısıyla yapılan modernleştirme çalışmalarını kapsayan yatırım projeleridir.
Projelerin plansız olması düşünülemez. Bu bağlamda plansız bir proje etrafı bulanık olarak görmekle aynı anlama gelir. Elektrik santralına yönelik bir projeye ilişkin elektrik dağıtım planı olmaması projenin hayata geçirilmemesine sebebiyet verir.
Yatırım projeleri bir ülkenin geleceği için son derece önem arz etmektedir.
Yatırım projelerinin ülke genelindeki yararlarını iki önemli başlık altında toplamak mümkündür:
Yatırımların çoğaltan ya da çarpan etkisi: Ülke genelinde gerçekleştirilecek bir birim yatırımın milli gelirde bir birim artışa yol açacağı ifade edilmektedir. Marjinal tasarruf eğilimi yatırım ile ters orantılıdır.
Yatırımların hızlandıran etkisi: Yeni olarak gerçekleştirilecek yatırımlar gelir düzeyinde artışa yol açacak, bunun etkisiyle tüketim artacak, tüketim arttıkça da yeni yatırımların önü açılmış olacaktır.
Yatırım projelerinin yukarıda sayılan faydalarının gerçekleşebilmesi için optimal kaynak kullanımı şarttır. Konu mikro açıdan ele alındığında yatırım projelerinin önemi, sabit sermaye yatırımlarının işletmenin varlığının devamlılığına katkısı ve işletmenin piyasa değerinin artması şeklinde özetlenebilir. İşletmenin değeri, ileriye dönük olarak yapılan etkin yatırımlarla doğru orantılıdır.
Yatırımların diğer önemli bir etkisi de ekonomik ve teknolojik koşullara uyum sağlayabilme etkisidir.
Yatırım projesi hazırlama ve değerlendirme çalışmaları genel anlamıyla fizibilite etüdü olarak da tanımlanır.
Fizibilite etüdünün faydaları şu şekilde özetlenebilir:
– Optimum kaynak kullanımına imkan sağlamaktadır.
– Özel sektöre verilen devlet destekli kredilerin doğru ve etkin kullanılmasına imkan tanımaktadır.
– Finansman kuruluşlarının verdiği kredilerin doğru ve etkin kullanılmasına imkan tanımaktadır.
Fizibilite etüdünün önemi, yarıda kalmış yatırım projeleri incelendiğinde açıkça ortaya çıkmaktadır. Tüm bu faktörlerin birbiriyle koordineli olarak gerçekleştirilebilmesi için sistem yaklaşımına ihtiyaç duyulur.
Proje tanımında yer alan geniş ve bütünsel yaklaşım ancak sistem anlayışıyla bütünsellik göstermektedir. Buradan yola çıkarak sistemi belli bir amacı gerçekleştirmek için birlikte çalışan ve birbirini etkileyen parçalar bütünü olarak tanımlamak mümkündür.
Sistemin ana özellikleri:
• Her sistemin bir amacı olmalıdır.
• Sistemi meydana getiren parçalar arasında etkileşim olmak zorundadır. Bu özellik sistemi düzensiz olarak bir araya gelmiş parçalar yığını olmaktan kurtarır.
• Tüm sistemler çevresi ile ilişki içerisindedir. Etki-tepki prensibi bir sistemin varlığını sürdürmesinde önemli bir fonksiyonu yerine getirmektedir. İstikrarlı bir gelişme dengesi ancak ve ancak buna bağlıdır.
• Dünyadaki tüm sistemler açık ve kapalı sistemler olmak üzere ikiye ayrılır. Açık sistemler çevresiyle ilişkili, çevresel etkenlerden etkilenen sistemlerdir. Geri besleme söz konusudur. Kapalı sistemler ise bu bağlamda yok olmaya mahkumdur.
Planlama faaliyetlerinin başarısı yönetimin etkin olarak katılımı ve çalışanların desteğiyle doğru orantılıdır. Planlama faktörünü gözardı etmiş kurum ve sektörler ileriyi görüp tedbir alma kabiliyetini kaybederler. Diğer en önemli unsur ise planlama faaliyetlerinin nihai hedef olarak insana hizmet ediyor olmasıdır. Projelerin plansız olarak yürütülmesi imkansızdır.
Yatırım projeleri gerek mikro gerek makro açıdan son derece avantaj sağlayan değer araçlarıdır. Bu anlamda fizibilite etüdü yatırım projelerinin doğru ve etkin kullanımına yönelik önemli bir basamaktır. Projelerin yürütülmesi için sistem yaklaşımına ihtiyaç duyulmaktadır. Bütünleşik ve etkili bir yönetim ancak sistem yaklaşımıyla mümkün olabilecektir. Sistem yaklaşımı sayesinde olgu ve faaliyetleri birbiri ile ilişkilendirip bu ilişkileri hiyerarşik olarak sınıflandırmak, karmaşık olayları gerçek biçimleri ile görmek ve onlardan anlam çıkartmak mümkün olacaktır.
Yatırım Projelerinin Hazırlanması
Özellikle ürün planlaması ve imalatına yönelik hazırlanan yatırım projelerinde, projenin tüm aşamalarını sistem yaklaşımı içerisinde ele alıp karşılaşılabilecek tüm riskleri kontrol altına almaya yönelik yaklaşım hızla değişen rekabet şartlarında önem kazanmaktadır.
Yeni bir girişimin başlatılmasına yönelik olarak bir yatırım projesinin gelişim sürecini şu şekilde yorumlayabiliriz:
1.Proje fikrinin doğuşu.
2.Ön fizibilite etüdü.
3.Fizibilite etüdü.
4.Projenin değerlendirilmesi.
5.Projenin uygulanması (proje planlaması)
Bir proje fikrinin doğuşu iki şekilde ortaya çıkabilir:
1. Bir ihtiyacı araştır ve bu ihtiyacı giderecek ürünü belirle:
a) Mevcut sanayilerin durumunu incele.
b) Mevcut sanayilerin girdi ve çıktılarını tespit et.
c) Demografik verileri incele.
d) Kalkınma planları ve ekonomik değişim eğrilerini incele.
e) Toplumsal değişimleri incele.
f) Yeni yasaların etkilerini göz önünde bulundur.
2. Önce ürünü bul sonra ihtiyacın derecesini araştır:
a) Mahalli malzeme ve kaynakların incelenmesi.
b) Dışarıdan tedarik edilen malların yerli üretimi.
c) Mahalli beceri ve el sanatları.
d) Yeni yaygınlaşan teknolojilerin olumsuzluklarını
giderecek araştırmalar.
e) Mevcut sanayi ürünlerini ele alarak geliştirme.
f) Sanayi sergilerinden fikir elde etme.
Bu iki yöntemden herhangi biri vasıtasıyla ortaya atılan proje fikirlerinin hepsinin uygulamaya konulması mümkün olmayacağından belirli bir mantık çerçevesinde bu projelerin tatminkar bir ön elemeden geçmesi gerekecektir.
Bu ön elemeyi ise şu sorularla yapabiliriz:
1. Uygun fiyatlarla üretim faktörlerinin tedarik edilmesini sınırlayıcı etkenler var mı?
2. Proje fikri bulunamayacak ölçüde çok sermaye gerektiriyor mu?
3. Projenin çevresel etkileri devletin ve kamuoyunun resmi ya da gayriresmi olarak belirlediği kural ve ilkelere ters midir?
4. Proje fikri ulusal politikalar, amaçlar ve ilkelerle çelişiyor mu?
5. Proje fikrinin yöneldiği piyasaya girişi engelleyecek tekelci kuruluşlar var mıdır?
6. Ürünün uygun bir biçimde piyasaya dağıtımını engelleyen faktörler var mıdır?
7. Proje fikri mevcut ve gelecekte arzu edilen sanayi sektörü ile çelişki içinde midir?
Yukarıda belirtilen sorular ışığında yapılacak bir değerlendirme aşağıda belirtilen faktörler çerçevesinde incelenebilir:
• Mevcut Pazar durumunun yeterliliği.
• Pazarın büyüme potansiyeli.
• Proje ürününün rekabet derecesi.
• Projenin pazarda başarılı olma derecesi.
Ön Fizibilite
Yukarıda belirtilen faktörler ışığında ön elemeden geçen proje adayları artık daha belirginleşmiş ve sağlam verilerin analizleri yardımıyla biraz daha somutlaştırılmaya başlanmıştır. Ürünün daha ayrıntılı ve kesin verilerle proje kapsamında değerlendirilmeye başlanması bu aşamada olur. Bu bağlamda üç konuda karar vermek gerekir:
1. Proje fikirleri kapsamlı bir fizibilite etüdü gerektiriyor mu?
2. Eğer gerektiriyorsa hangi konular üzerine eğilmeli?
3. Fizibilite etüdü kimlere yaptırılmalı?
Fizibilite
Fizibilite etüdü, bir Pazar analizi, bir teknik analiz ve bir de finansal analiz olarak adlandırılan üç belirgin aşamayı içeren kapsamlı bir ekonomik analizdir. Pazar analizi proje ürününün içinde yer alacağı pazarın ve çevrenin durumunu ve ürüne gösterilecek reaksiyonun etkilerini belirlemeye çalışır. Teknik analiz düşünülen projenin teknik olarak yapılabilirliğini ele alır. Finansal analiz ise projeye ilişkin nakit giriş ve çıkışları ışığında, gerekli finansal kaynak ihtiyacını ve nereden temin edileceğini belirler. Bir bakıma, projenin ekonomik açıdan arzu edilebilirliğini gözler önüne serer.
Bir projenin hazırlanması ve uygulamaya konması aşaması ürün planlama sürecinin en etkin aşamasıdır; çünkü bu safhada yapılacak stratejik bir hatanın telafisi belki de yıllar sürecek bir proje sürecinde mümkün olmayacaktır.